Tarihçiler bölündü
İngiltere'nin, 400 yıl önce Osmanlı İmparatorluğu sayesinde İspanyol işgalinden kurtulduğuna dair Türk tarihçilerin görüşleri şöyle:
Prof. Dr. İlber Ortaylı: "Doğru ve çok hoş bir yorum. O dönem İngiltere'nin baş düşmanı İspanya. İngiltere, İspanya karşısında zayıftı ama İspanya'nın Osmanlılarla kavga ederek kuvveti bölününce rahatladılar. Çok önemli bir olay."
Prof. Dr. Mehmet Ali Kılıçbay: "Osmanlı donanması her yıl yaz aylarında Akdeniz'e çıkardı. Bu çıkış biraz İtalyan ve Kuzey Afrika sahillerinin talan edilmesine yönelikti. Amaç biraz da köle edinmekti, çünkü kadırgalarda kürek çekecek adam bulmak lazımdı.
İspanyollar da her yıl açılırlardı Akdeniz'e. Yani bu denge çok uzun zamandır devam eden bir şeydi. 'Yenilmez armada'nın bölünmesi diye bir şey söz konusu değildir, çünkü 'yenilmez armada' bir bütündür. 'Armada' bir donanmanın bir parçasını ifade eden terimdir. Armada'nın Türkçedeki tam karşılığı donanmadır.
O yenilmez armada İngiltere'ye yönelmiştir gerçekten. Sir Francis Drake komutasındaki İngiliz donanmasına yenilerek de ünü yok olmuştur. Yani Osmanlılar İngiltere'nin işgal edilmesini önlediler filan, bunlar çok büyük laflar.
Doğru değil. O donanma, 'yenilmez armada', deniz savaşını kazansaydı dahi İspanyolların İngiltere'yi işgal etmek gibi bir niyeti yoktu. Böyle bir niyetleri olsa dahi imkânları yoktu. Hiç tarihi gerçeklerle uyuşmuyor."
Yrd. Doç. Dr. Erhan Afyoncu (Tarihçi): "Osmanlılar 16. yüzyılda dünyaya yön veriyordu, fakat bu dönemde bütün Avrupa'yı İspanya merkezli bir güç tehdit ediyordu.
İspanya o dönem milli devletleri ele geçiriyordu. İngiltere'nin 1500'lerin sonlarında Kraliçe Elizabeth döneminde, büyükelçiler vasıtasıyla Osmanlı İmparatorluğu'ndan yardım istediğini biliyoruz. Büyükelçilerin, 'Yardım edin' diyen yazışmaları da söz konusudur.
Birtakım ticari imtiyazlar karşılığında, Osmanlı direkt olmasa da, donanmasını dolaylı yoldan İspanya sahillerine gönderiyor. Muhtemelen Kuzey Afrika'daki donanması, İspanya kıyılarını bombalıyor.
Böylece İspanyol donanmasının gücü azalıyor, Avusturya'ya yapılan baskılar da etkili olunca İngiltere'ye saldıramıyor. Zaten, Avrupa'da protestanlık Osmanlı desteği sayesinde yaşıyor. Avrupalı tarihçiler, 'Osmanlıların İspanya'ya vurduğu her darbe protestanlığı yaşattı' diyor. Milli devletler de aynı şekilde yaşamıştır."
Milliyet H A B E R 3 - Türkiye'nin Haber Sitesi.htm
Yorumlar
Yorum Gönder