Osmanlı Devlet Nişanı' nın sembolleri
Osmanlı Devlet Nişanı' nın sembolleri
Tasarım harikası Osmanlı
Devlet Nisanı’ndaki 30 ayrı sembolün anlamlarını biliyor
musunuz?
Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar
Fakültesi Öğretim Görevlisi Yard. Doç. Dr. Selman Can, Osmanlı
Devleti'nin sembolü haline gelen 'Osmanlı arması' fikrinin
İngiltere Kraliçesi Victoria'dan çıktığını
söyledi.
Osmanlı'da arma geleneğinin
bulunmadığını belirten Can, Kraliçe Victoria'nın 19. yüzyılda
arma tasarımı yaptırarak, Sultan Abdülmecid'e hediye ettiğini
söylüyor. Osmanlı arşivlerinde araştırmalar yapan Dr. Can;
tepesinde güneş, hükümdarın tuğrası, Osmanlı sancağı,
adaleti temsil eden terazi, Kur'an-ı Kerim gibi birçok sembollerle
Osmanlı'yı anlatan armanın İngilizler tarafından yapıldığını
savunuyor.
Dr. Selman Can, arma fikrinin Osmanlı ile
Rusya arasındaki Kırım Savaşı sırasında ortaya çıktığını
anlatıyor. Dr. Can'ın verdiği bilgilere göre, bu dönemde
İngiltere, Osmanlı ile yakın ilişkiler kurmaya çalışıyordu.
Fransa'nın Sultan Abdülmecid'e verdiği 'Legion' nişanı
İngiltere'yi harekete geçirdi.
İngiltere Kraliçesi
Victoria, Fransa'nın verdiği nişana karşılık Kasım 1856'da
Dizbağı Nisanı’nı Osmanlı Sultan’ına sundu. Dr. Can,
nişanla birlikte gelen Osmanlı armasıyla ilgili şu bilgileri
veriyor: "Böylece Sultan Abdülmecid, Dizbağı Nişanı' nın
sahibi oldu.
Ancak 1346'da Kral III. Edward tarafından
ortaya çıkarılan Dizbağı Nişanı'nın geleneğinde şöyle bir
uygulama vardır: Nişanı alan kişi ya da hükümdarların armaları
Londra'da Windsor Sarayı'nda bulunan Saint George Kilisesi'nin
duvarında asılmaktadır. Ancak Osmanlı Padişahı'nın arması
bulunmamaktadır. Bunun üzerine Kraliçe Victoria, Prens Charles
Young ismindeki arma uzmanını Osmanlı için arma tasarlamak üzere
görevlendirir. İstanbul'a gelerek araştırmalarda bulunan Young'
a, Etyen Pizani isminde bir tercüman yardımcı olur."
İngiliz
tasarımcı, padişahlık alameti olan saltanat kavuğunu, sorgucu,
ay-yıldızlı sancağı ve tuğrayı ön plana çıkararak bir arma
hazırlar. Bir yılda hazırlanan arma, Osmanlı Devleti'nin Londra
Sefiri Kostaki'ye teslim edilir. Kostaki tarafından İstanbul'a
gönderilen arma çizimlerini Sultan Abdülmecid de beğenir. Bu
şekilde oluşan Osmanlı Devleti arması İngiltere'nin Saint George
Kilisesi'ndeki yerini alır. Kraliçe Victoria'nın Charles Young'a
tasarlattığı arma, Sultan 2. Abdülhamit döneminde terazi ve
silahlar eklenerek son şekline kavuşur.
Tarih bilgisinin
söylentilerle oluşturulamayacağını kaydeden Dr. Selman Can, şu
uyarıda bulunuyor: "Tarihle iç içe yaşayan bir toplumuz.
Ancak tarihî konular üzerinde bilgi birikimimiz son derece zayıf.
Sorgulamayı ve araştırmayı öğrenen nesiller ancak tarihi doğru
okuyabilir."
Otuz
ayrı sembol bulunuyor
Prens Charles Young ismindeki bir
İngiliz tarafından tasarlanan Osmanlı armasında; güneş, 2.
Abdülhamit'in tuğrası, sorguçlu serpuş, kalkan, sancak, mızrak,
top, kılıç, borazan, yay, çapa, hilafet sancağı, Kur'an-ı
Kerim, terazi, kılıç, süngülü tüfek, şefkat nişanı, Mecidi
nişanı, nişan-ı iftihar, nişan-i Osmani gibi 30 ayrı sembol
bulunuyor.
İşte sembollerin
anlamları:
1- Tuğranın etrafındaki güneş motifi,
padişahın güneşe benzetilmesinden ileri gelir
2- II.
Abdülhamit'in tuğrası
3- Sorguçlu serpuş: Osman
gaziyi ve tahtı temsil eder
4- Yeşil Hilafet
sancağı
5- Süngülü tüfek: Nizam-ı Ceditle
birlikte Osmanlı ordusunun asıl silahı olmuştur
6-
Çift taraflı teber
7- Toplu tabanca
8-
Terazi: şeşper ve asaya asılıdır, adaleti temsil eder.
9-
(Üstte) Kuran-ı Kerim. (Altta) Kanunnameler.
10- Nışan-ı
al-i imtiyaz: Devlet adına faydalı işlerde bulunmuş ilim
adamları, idareci ve askerlere veriliyordu.
11- Nışan-ı
Osmani: Sultan Abdülaziz Han tarafından 1862'de ihdas edilmiş
olup, devlet hizmetinde üstün başarı sağlayanlara verilirdi
12-
Asa ve şeşper
13- Çapa, Osmanlı denizciliğini temsil
eder.
14- Bereket boynuzu
15- Nışan-ı
iftihar
16- Yay
17- Mecidi nişanı
18-
Borazan, modern mızıka takımının kullandığı çalgı
aletidir
19- Şefkat nişanı, 1878'de II. Abdülhamit Han
tarafından ihdas edilmiş olup; savaş zamanında, büyük afetlerde
devlete, millete hizmet eden kadınlara verilirdi
20- Top
gülleleri (Bazı armalarda bulunmuyor.)
21- Kılıç
22-
Top, topçu ocaklarını temsil eder
23- El siperlikli
tören kılıcı: bu kılıç klasik Türk kılıcı olmayıp, o
devirdeki subaylar tarafından kullanılırdı.
24-
Mızrak.
25- Çift taraflı teber, orduda üst düzey
görevliler tarafından üstünlük sembolü olarak
kullanılmıştır.
26- Tek taraflı teber (balta)
27-
Bayrak
28- Osmanlı sancağı
29- Mızrak: Son
dönem mızraklı süvari alaylarını remzeder
30-
Kalkan, Ortasında stilize edilmiş bir güneş motifi var. 12
yıldız: Rivayete göre bu 12 yıldız 12 burcu temsil eder. Güneş
bu burçlar üzerinde hareket eder.
Yorumlar
Yorum Gönder